Dragan Ozren (1908. – 1951.)

Dragan Ozren rođen je kao Draga Miler (Dragan Müller) u Travniku 3. aprila 1908. godine, u građanskoj porodici. Odrastao je u Osijeku, a postao je marksista kao gimnazijalac. Godine 1926., Miler odlazi u Prag i upisuje studije arhitekture na Visokoj tehničkoj školi. U Pragu postaje saradnik časopisa češke avangarde, ali se uključuje i u rad čehoslovačke i jugoslovenske komunističke omladine. 1930. godine je uhapšen u Pragu na zahtjev jugoslovenske ambasade, koja je zahtjevala njegovo izručenje.

Uslijed velike kampanje za njegovo oslobađanje, nije isporučen, ali je morao da napusti Čehoslovačku, pa se sredinom 1931. godine seli u SSSR. Tamo uzima ime Dragan Ozren. Pošto je bio poliglota, upućen je na rad u redakcijsko-izdavačko odeljenje Komunističke internacionale. U Moskvi se druži sa intelektualnim kremom komunističkog pokreta i radi kao propagandista za antifašističke snage tokom Španskog građanskog rata i Drugog svjetskog rata. Uhapšen je za vrijeme Staljinove Velike čistke 1938. godine, ali je ubrzo pušten. U Crvenu armiju odlazi 1944. godine i, kao dio njene Prve jugoslovenske brigade, vraća se u Jugoslaviju.

Nedugo nakon oslobođenja Beograda, uhapšen je od strane OZNA-e pod sumnjom da radi za sovjetsku tajnu službu. Ovo je bio slučaj bez presedana, s obzirom da je bio državljanin SSSR-a, saveznika Jugoslavije. Poslije puštanja na slobodu radi u izdavaštvu u Beogradu. Godine 1948. uhapšen je zbog veza sa sovjetskom obavještajnom službom i podrške Rezoluciji Informbiroa, za koju se po nekim izvorima javno izjasnio. Osuđen je na administrativnu kaznu od 24 mjeseca i upućen na Goli otok, gdje se našao u „Petrovoj rupi“. Po svjedočenjima više logoraša, zdravstveno stanje mu se pogoršalo uslijed prebijanja od strane stražara, pa je najverovatnije nakon jednog od prebijanja prebačen u riječku bolnicu, gdje je preminuo 27. februara 1951. godine. Kao uzrok smrti navodi se srčana miopatija. Sahranjen je na zagrebačkom Mirogoju.