9. Ženski logori

Za vrijeme sukoba sa Staljinom uhapšene su i u logore internirane 862 žene. Optužbe su bile gotovo jednake kao i za muškarce. Žene su od trenutka hapšenja bile fizički odvojene od muškaraca. Tokom istrage bile su u posebnim zatvorima, odnosno u posebnim dijelovima zatvora. Suđeno im je u odvojenim procesima nakon čega su transportovane u logore i zatvore u kojima su bile odvojene od muškaraca. Prvi logor u kojem su bile smještene u trajanju od avgusta 1949. do januara 1950. godine bio je Ramski rit, koji se nalazio na granici Jugoslavije sa Rumunijom. Logor se nalazio na močvarnom području blizu tada neprijateljske zemlje pa su zatvorenice ubrzo prebačene u zatvor Zabela u Požarevcu.

Nakon toga žene su prebačene u logor na ostrvu Sveti Grgur, gdje su provele oko godinu dana, od aprila 1950. do aprila 1951. godine, da bi potom bile prebačene na Goli otok u logor imena “Radilište 5” (R-V). Tu su provele takođe godinu dana. Tokom ovog vremena, iako su bile na ostrvu zajedno s muškarcima nisu bile u doticaju s njima. Prema svjedočenjima bivših logoroša i logorašica, samo ponekad su jedni druge vidjeli izdaleka.

Ženski logor na Golom otoku bio je na posebno nepristupačnom mjestu koje je imalo posebno loše vremenske uslove jer je bio izložen stalnim naletima vjetra. Slično upravnoj strukturi muških logora, isljednice su bile žene, a životni i radni uslovi bili su teški. Nakon Golog otoka logorašice su prebačene ponovo na susjedno ostrvo Sveti Grgur gdje su dočekale raspuštanje logorskog sistema i izlazak na slobodu.

Fotografija ostataka ženskog logora na Golom otoku

Autor fotografije: Darko Bavoljak