Dragan Ozren (1908. – 1951.)

Dragan Ozren rođen je kao Dragan Müller u Travniku 3. travnja 1908. godine, u građanskoj obitelji. Odrastao je u Osijeku, a marksist je postao kao gimnazijalac. 1926. godine, Müller odlazi u Prag i upisuje studij arhitekture na Visokoj tehničkoj školi. U Pragu postaje suradnik časopisa češke avangarde, ali se uključuje i u rad čehoslovačke i jugoslavenske komunističke omladine. 1930. godine je uhapšen u Pragu na zahtjev Veleposlanstva Kraljevine Jugoslavije, koja je tražila njegovo izručenje.

Uslijed velike kampanje za njegovo oslobađanje, Müller naposlijetku nije izručen, ali je morao napustiti Čehoslovačku, te se sredinom 1931. seli u SSSR. Tamo uzima ime Dragan Ozren. Pošto je bio poliglot, upućen je na rad u redakcijsko-izdavački odsjek Komunističke internacionale. U Moskvi se druži s intelektualnom kremom komunističkog pokreta i radi kao propagandist za antifašističke snage tijekom Španjolskog građanskog rata i Drugog svetskog rata. Uhapšen je za vrijeme Staljinove Velike čistke 1938. godine, ali je ubrzo pušten. U Crvenu armiju odlazi 1944. godine i, kao dio njene Prve jugoslavenske brigade, vraća se u Jugoslaviju.

Nedugo nakon oslobođenja Beograda, uhapšen je od strane OZNA-e pod sumnjom da radi za sovjetsku tajnu službu. Ovo je bio slučaj bez presedana, s obzirom da je bio državljanin SSSR-a, saveznika Jugoslavije. Poslije puštanja na slobodu radi u izdavaštvu u Beogradu. 1948. godine ponovno je uhapšen zbog veza sa sovjetskom obavještajnom službom i podrške Rezoluciji Informbiroa, za koju se po nekim izvorima javno izjasnio. Osuđen je na administrativnu kaznu od 24 mjeseca i upućen na Goli otok, gdje je smješten u takozvanoj „Petrovoj rupi“. Prema svjedočenjima više logoraša, zdravstveno stanje mu se pogoršalo uslijed prebijanja od strane stražara, te je najvjerojatnije nakon jednog od prebijanja prebačen u riječku bolnicu, gde je preminuo 27. veljače 1951. Kao uzrok smrti navodi se srčana miopatija. Pokopan je na zagrebačkom groblju „Mirogoj“.